Buổi sáng chị nhìn tờ lịch treo trên tường. Hôm nay đã là 23 tháng Chạp, ngày đưa ông Táo về trời, chỉ còn một tuần nữa là Tết đến nơi rồi. Chị nhìn căn phòng bừa bộn rồi thở ra. Cuối năm công việc ở cơ quan làm hoài không hết, thứ bảy chủ nhật phải đem về nhà, rảnh rổi lúc nào lại lôi ra làm, lo được cho chồng con hai bữa cơm là hết sức rồi, còn thời gian đâu nữa dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp lại đồ đạc cho ngăn nắp.
Chị dự định năm nay không sắm sửa gì nhiều, tiền lương và thưởng Tết hai vợ chồng sẽ gom lại để đưa lũ nhỏ về quê một chuyến. Tiền tàu xe cho bốn người, tiền quà cáp cho cho bà con láng giềng, tiền sắm sửa ba ngày Tết và lì xì cho một đám cháu lít nhít…chị nghĩ tới đã chóng mặt. Hai vợ chồng chị đều là công chức ăn lương nhà nước, chuyện tiêu pha hằng ngày vốn đã rất dè sẽn mà cũng chẳng dôi dư ra được mấy, mỗi lần muốn đưa cả nhà về quê chơi là cả một vấn đề. Vì vậy mà mấy cái Tết liền ở lại thành phố loanh quanh trong hội hoa xuân, mấy điểm vui chơi giải trí xong là về nhà mở ti vi coi chương trình ca nhạc, rồi ăn rồi ngủ ba ngày Tết hết vèo.
Dễ chừng đã bốn năm chị chưa được ăn Tết ở nhà, cũng nhớ cái không khí lạnh se se của sáng ba mươi ngày còn nhỏ, mấy chị em gom lá khô chất thành đống un đốt lên rồi đưa những bàn tay nhỏ nhắn lên hơ cho ấm. Chị còn nhớ trưa ba mươi năm nào cha chị cũng ra sau hè chọn cắt một cành mai thật nhiều nụ cắm vào cái lục bình đặt trên bàn thờ. Trước hàng ba thì đã có mấy chậu mồng gà, vạn thọ. Cha chị tưới mấy chậu bông xong liền xách thùng ra vườn múc nước chăm chút tưới lên từng gốc cây. Xung quanh nhà trồng nào ổi, mận, xoài…cha hay nói là ông trồng mấy cây này để con cháu tề tựu về lúc nào cũng có trái để ăn.
Thường ba mươi mẹ hay bảo chị đi cùng chị lớn sang nhà dì Ba xách về mấy ký thịt, hai cái giò, có khi cả cái đầu heo nữa. Rồi mẹ bỏ thịt vô một cái thau lớn, múc nước từ lu đổ vô, chị và chị lớn, mỗi đứa cầm một con dao nhỏ ngồi tỉ mẩn nhổ lông. Xong mẹ phân ra, thịt nào để kho, thịt nào để luộc lên làm bì, riêng hai cái giò thì hầm măng. Con gái nên cái gì cũng ham làm, chị rất thích gói bì, trước đó một ngày chị đã ra vườn rọc lá chuối, hái lá dong phơi cho heo héo, dây lát thì mẹ đã chuẩn bị sẵn rồi. Chị ngồi coi mẹ làm và đợi đến phần mình là xắt thịt luộc ra cho nhỏ để gói bì. Mẹ phụ trách công đoạn nêm nếm trộn bì trộn thính sao cho thơm rồi giao lại cho hai chị em. Chị lớn năm đó mới mười lăm mà đẹp phổng phao nên con trai đầu xóm cuối làng thường nhăm nhe qua lại trước nhà. Chị lớn gói được mấy chiếc lại nhấp nhổm đứng dậy ngó ra ngoài đường. Không biết có phải chị lớn mơ mộng sớm quá không mà sau này số khổ. Chị gói xong những chiếc bì vuông vức mà cột dây chặt nữa nên mẹ khen gói khéo. Chị đếm mười chiếc thì túm lại một chùm đưa mẹ treo lên giàn bếp. Chị cũng gói cho mình hai chiếc bì nhỏ để cầm chơi và lâu lâu đưa lên mũi hít hít mấy cái.
Buổi chiều nước lớn mấy chị em lại hì hục ra bờ sông xách nước về đổ cho đầy mấy cái lu sành. Nước sông trong vắt, mặt nước gợn lên những con sóng lăn tăn, thỉnh thoảng một chuyến tàu chạy qua sóng tung những đám bọt trắng xóa ì oạp vỗ vào bờ. Con Thi mới mười tuổi leo trèo giỏi nhất đu lên ngọn dừa thảy xuống những trái “cứng cạy” để tối xắt ra làm mứt. Mẹ ở quê mà cái gì cũng giỏi, trên cây dừa có mấy buồng, bà biết buồng nào sắp khô, buồng nào còn non, buồng nào thì vừa cứng để làm mứt nên chỉ cho con Thi quẳng xuống đúng y bon. Con Thi là đứa nghịch ngợm như con trai, đi học về quăng cái cặp ra là nó nhảy theo bọn con trai cùng xóm đi bắt dế,chọc tổ chim nhảy xuống ao mò cua bắt ốc. Sau lần nó ra cây dừa ngoài bờ sông nắm tàu dừa chơi đánh đu, chẳng may cái tàu dừa sút khỏi thân cây quẳng nó ra giữa sông, nó lồm cồm bơi vô bờ sợ xanh mặt nên từ đó mới bớt leo trèo.
Cha chị dùng dao yếm{ loại dao có bản dày} để chặt vỏ dừa, bổ làm đôi cho mấy chị em cạy lấy cơm dừa. Tối ba mươi bếp lửa đỏ riu riu, cái thì sên mứt, cái thì ngào chuối, cái thì nướng bánh tráng bánh phồng…Khi bếp lửa đã tắt, cha bảo mấy chị em thay đồ mới, {thường thì năm nào mỗi đứa cũng được hai bộ}, một chiếc chiếu đã được trải trước bàn thờ ông bà và trên bàn thờ thì đã bày biện bánh mứt bông hoa, hai trái dưa hấu chưng hai bên …rất ra vẻ Tết.
Từng đứa lần lượt lạy ông bà rồi đứng xếp hàng nghe cha dạy dỗ. Cha thì được ưu tiên ngồi uống trà ở bộ bàn giữa, mẹ cũng ngồi một bên. Cha bảo năm nay mỗi đứa đều lớn thêm một tuổi, phải khôn ngoan hơn học hành giỏi hơn đừng để bị đòn xấu hổ lắm. Vui nhất là mẹ đã móc sẵn tiền mới để lì xì nên đứa nào cũng sướng rân.
Chị ra chợ mua bông vạn thọ và ít trái cây về đưa ông Táo. Ông Táo còn được nghỉ phép vi vu về trời thì sao chị lại không về với ngôi nhà thời thơ ấu của chị, ở đó có ánh mắt đau đáu của mẹ vẫn ngày ngày hướng ra bờ sông mong đợi từng đứa con. Nhà giờ chỉ còn mẹ và vợ chồng đứa em út, những đứa khác đều ở xa. Phải rồi, chị sẽ gọi điện thoại cho chị lớn, con Thi và những đứa em khác, nhất định Tết này sẽ cùng về quê ăn Tết. Nghĩ tới nụ cười nhăn nheo của mẹ, chị thấy mắt mình cay cay.
Tết con mèo
Hồng Thủy
